Wynalazki wspomagane komputerowo będzie można łatwiej opatentować

Wynalazki wspomagane komputerowo

Kilka dni temu w Dzienniku Gazeta Prawna ukazał się artykuł, pt. „Wynalazki wspomagane komputerowo będzie można łatwiej opatentować”, autorstwa Magdaleny Jezierskiej-Zięby i Małgorzaty Gizińskiej z Kancelarii KONDRAT  Partnerzy.

Autorki opisują zmiany w przepisach dotyczących wynalazków, które zaczną obowiązywać już za trzy miesiące, czyli od 16 stycznia 2019 r.

Zgodnie z nowymi zapisami, Prawo własności przemysłowej nie będzie już wymagać, aby wynalazki wspomagane komputerowo charakteryzowały się „technicznym oddziaływaniem na materię”.

Nowelizacja PWP

Artykuł 33 ust. 3 ustawy z 3 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej (t.j. Dz.U. z 2017 poz. 776 ze zm.) określający cechy wynalazku opisywanego w zastrzeżeniach patentowych, był już zmieniany wielokrotnie. Najnowsza zmiana wprowadzona nowelą z 16 października 2019 r. polega na usunięciu przy charakterystyce wynalazku sformułowania „technicznego oddziaływania na materię”. Zmiana ta może znacząco wpłynąć na przyjętą przez Urząd Patentowy RP oraz utrwaloną w orzecznictwie definicję rozwiązania o charakterze technicznym, a tym samym ułatwić uzyskanie ochrony na wynalazki wspomagane komputerowo w procedurze krajowej. Dotychczas było to dużo trudniejsze w Polsce, niż w procedurze europejskiej.

Wynalazek wspomagany komputerowo – definicja

Wytyczne Europejskiego Urzędu Patentowego definiują, że wynalazek wspomagany komputerowo to wynalazek obejmujący zastosowanie komputera, sieci komputerowej lub innego programowalnego urządzenia, w którym jedna lub więcej funkcji jest realizowanych całkowicie lub częściowo za pomocą programu komputerowego [F-IV, 3.9 Guidelines for Examination]. Natomiast w „Poradniku wynalazcy” przeczytać można, że ochronie podlega wynalazek wspomagany komputerowo jako system, który zawiera programowalne urządzenie, albo jako techniczny proces przeprowadzany przez takie urządzenie. Opatentowaniu podlega rozwiązanie techniczne (wynalazek), którego realizacja wymaga dodatkowo użycia programów komputerowych, a nie rozwiązanie samo w sobie polegające na oprogramowaniu. Nie uznaje się za wynalazek rozwiązania wspomaganego komputerowo, jeżeli wnosi ono do stanu wiedzy tylko użycie lepszych algorytmów organizujących pracę tego samego dotychczasowego hardware’u pozwalających na zmniejszenie zapotrzebowania na czas przetwarzania, pamięć lub inne zasoby w ramach systemu przetwarzania danych (Poradnik wynalazcy. Red. Andrzej Pyrża. Wydanie III uzupełnione. Stan prawny na dzień 1 stycznia 2017 r., str. 98).

Polskie i europejskie prawo dotyczące wynalazków

W Polsce istnieją dwa systemy ochrony wynalazków na podstawie: ustawy – Prawo własności przemysłowej oraz Konwencji o udzielaniu patentów europejskich. Patent udzielony przez Europejski Urząd Patentowy może być walidowany w Polsce, co oznacza, że po złożeniu tłumaczenia opisu i zastrzeżeń patentowych na język polski w Urzędzie Patentowym RP patent ten obowiązuje w Polsce. W żadnym z wyżej wymienionych aktów prawnych nie wskazano jednak definicji wynalazku. Artykuł 24 p.w.p oraz art. 521 KPE wskazują jedynie, że patenty są udzielane – bez względu na dziedzinę techniki – na wynalazki, które są nowe, posiadają poziom wynalazczy i nadają się do przemysłowego stosowania.

Co nie może być wynalazkiem?

Zarówno polskie, jak i unijne przepisy zawierają katalog rozwiązań podlegających wyłączeniu z patentowania (art 28 p.w.p. oraz art 52 KPE) oraz nie przewidują możliwości uzyskania ochrony patentowej na program komputerowy. Wyłączenie obejmuje rozwiązanie przedstawione w postaci algorytmu, schematu blokowego programu, metody obliczeniowej oraz koncepcji matematycznej przy prowadzeniu działalności gospodarczej, zwłaszcza w handlu elektronicznym (tak: Poradnik wynalazcy, red. Andrzej Pyrża. Wydanie III uzupełnione. Stan prawny na 1 stycznia 2017 r., str. 97).

Ochronę patentową otrzymują jedynie te rozwiązania, które zawierają przynajmniej jeden nowy i nieoczywisty element techniczny. Zatem rozwiązanie jest niepatentowalne, jeśli wkład wynalazczy dotyczy jedynie cech nietechnicznych wynalazku (tj. oprogramowania), np. rozwiązania, w których istotą jest wykorzystanie istniejącej (znanej) infrastruktury technicznej do działania programu komputerowego (np. specyficznego obiegu informacji czy przetwarzania danych) zostaną uznane przez Urząd Patentowy RP za nietechniczne i nie uzyskają ochrony na terenie Polski.

Europejski Urząd Patentowy i wynalazki wspomagane komputerowo

Podejście Europejskiego Urzędu Patentowego do wynalazków wspomaganych komputerowo jest bardziej liberalne, ponieważ nie nakłada wymogu oddziaływania na materię, co przekłada się na zwiększoną szansę na otrzymanie ochrony patentowej w Europie na wynalazki wspomagane komputerowo. Znajduje to również odzwierciedlenie w statystykach udzielonych patentów.


Pełna wersja artykułu jest dostępna w wersji pdf na stronie internetowej:

https://kondrat.pl/wp-content/uploads/2019/11/Wynalazki-wspomagane-komputerowo-będzie-można-łatwiej-opatentować.pdf

Artykuł można również przeczytać w oryginale na stronie internetowej Dziennika Gazety Prawnej:

https://biznes.gazetaprawna.pl/artykuly/1439118,prawo-wlasnosci-przemyslowej-wynalazki-wspomagane-komputerowo-patent.html


Zapraszamy do kontaktu z autorkami:

Dr inż. Magdalena Jezierska-Zięba, rzecznik patentowy, partner w Kancelarii KONDRAT i Partnerzy
oraz Małgorzata Gizińska, aplikantka rzecznikowska w Kancelarii KONDRAT i Partnerzy

tel. (22) 831 12 34, e-mail: biuro@kondrat.pl, www.kondrat.pl


PARTNER